"Samen het onderwijs van de toekomst ontwerpen"

“Wauw. In 2025 kunnen studenten 25% van hun studiepad zelf kiezen”, zo trapt bouwteamleider Pauline Kamphorst de conferentie af. “We willen vandaag stilstaan bij wat het flexibele onderwijs onze studenten gaat brengen, hoe we tot die 25% keuzevrijheid gaan komen en hoe we tegelijkertijd de kwaliteit van ons onderwijs blijven borgen.”

Adviseur studentenwelzijn Mascha Lommertzen richt de aandacht graag op het welzijn van onze studenten. De 6 Avans Beloftes voor studentbegeleiding worden genoemd als uitgangspunten voor de begeleiding binnen het flexibele onderwijs. Eén van deze beloftes is dat studenten worden begeleid bij studie, loopbaanontwikkeling en professionele ontwikkeling in leeromgevingen zowel binnen als buiten Avans, waarbij er aandacht is voor het individuele welzijn. “Tijdens het proces van blauwdrukontwikkeling verantwoordt een opleiding hoe en waar er aandacht is voor de 4 begeleidingselementen”, benadrukt Mascha.

Is er wel behoefte aan flexibiliteit?

Na de aftrap is het tijd voor een panelgesprek met studenten en verschillende Avans-experts op het gebied van onderwijsontwikkeling, onderzoek en begeleiding. Doel is te achterhalen hoe flexibel onderwijs te ontwikkelen is, zodat dit daadwerkelijk in de behoeften en wensen van de studenten voorziet. Directeur voor het Leer- en Innovatiecentrum (LIC) Ron Tenge transformeert tot gespreksleider in een blauw glittercolbert en vuurt pittige stellingen af op het panel: “Is er wel behoefte aan flexibiliteit bij studenten?”

Tije Messing, student HRM en lid van opleidingscommissie: “Voor mij is flexibel onderwijs heel belangrijk. Ik schopte in mijn eerste jaar overal tegenaan, omdat alles moest. Iedereen krijgt in de eerste 2 jaar van een opleiding een beeld van wat je met je studie kunt doen, je raakt daardoor intrinsiek gemotiveerd. Studenten willen dingen doen waar ze goed in zijn, en met flexibel onderwijs komt die mogelijkheid er.”

Doen waar je goed in bent

Milou van Harsel, senior onderzoeker Future-Proof Education bij Avans: “Uit onderzoek blijkt dat een bepaalde mate van flexibiliteit een wens is van een grotere groep studenten. Goed om te weten dat deze wens dus zeer divers is. Maatwerk is absoluut van belang.”

Maar flexibiliteit in onderwijs kan ook lastig zijn, meent Irene Hanemeijer, onderwijskundige voor het LIC. “Als begeleider van een Teacher Design Team (TDT) is het enorm zoeken. Welke onderdelen vanuit de stamopleiding kunnen er intact blijven, wat moet over naar modulair onderwijs? Moeilijk om een selectie te maken.” Onderzoeker Milou haakt aan op keuzes maken: “Interdisciplinair werken, met onderwijs en onderzoek samen betekent keuzes maken op expertise. Wat het voor studenten interessant maakt is dat zij hun eigen expertise die zij in hun opleiding hebben opgedaan inbrengen bij studenten die een andere opleiding doen. Hiermee leveren ze een bijdrage aan het onderwijs.”

Begeleider als sparringpartner

Wat hebben studenten zelf nodig om keuzes te kunnen maken? Babette Leenhouts is student Chemie en lid van AMR. “De keuze voor een studie is al een grote keuze voor een student. Een dedicated docent, of studieloopbaanbegeleider moet iemand zijn die mij echt wil begeleiden om te zien wat er bij me past. Liefst als sparringpartner die kennis van studie en werkveld samen met begeleiding combineert van jaar 1 tot en met jaar 4.” De studenten in het panel blijken vooral onwetendheid als grote stressfactor te ervaren. Niet weten of ze de juiste keuzes maken en wat er op hen af gaat komen als ze kiezen. Elke Giesbers – Van der Heul, senior studentendecaan en vertrouwenspersoon: “Het gebeurt al bij het kiezen van een minor: iedereen kiest vanuit eigen overwegingen. Vanuit je thuissituatie kan er iets geadviseerd of geëist worden. Of je kunt meegaan met studenten met wie je graag optrekt, waardoor je niet echt zelf nadenkt of de richting voor jou de juiste is. Het is soms moeilijk om op een rij te zetten waar je voor kiest en waarom.”

Post-its ophangen en uitkomsten delen

Het panelgesprek heeft de deelnemers al flink aan het denken gezet, als zij doorgaan naar een workshop naar keuze. De workshop ‘Begrijpend Hart’ zet persoonlijke vorming van de student in hun opleiding en professionele handelen centraal, en hoe we daar aandacht aan kunnen besteden in de onderwijsontwikkeling. In een andere workshop delen deelnemers uitkomsten van leerexperimenten. Er zijn 2 workshops rondom blauwdrukontwikkeling. In een tikje benauwd noodlokaal worden Post-its opgehangen bij de stap waar de TDT’s op dat moment staan.

Workshopbegeleider Machiel Wetselaar vraagt zich af wat mensen nodig hebben om vlot van start te kunnen. “Mijn blaadje hangt al ver vooruit in de stappen van de blauwdrukontwikkeling, maar er staat onder dat er vast stappen overgeslagen zijn. Onze eigen dingen doen, dat doen we met verve bij Informatica, maar naar buiten kijken doen we nauwelijks. Ik denk dat wij de mogelijke samenwerking met andere opleidingen nog niet zo goed hebben onderzocht,” vertelt docent Jasper van Rosmalen. De belangrijkste les van deze workshop en misschien ook van de hele onderwijsconferentie? “Het hoofddoel is dat we leren als docenten hoe we dit doen: interdisciplinair samenwerken, binnen de teams. Samen leren leren en mooi onderwijs ontwerpen, dat is het tweeledige doel van alles wat we doen.”